Zib-transitie
Data moet beschikbaar, bereikbaar en bruikbaar zijn. Voor preventie, het primaire zorgproces en secundair gebruik zoals wetenschappelijk onderzoek. Hergebruik van data vermindert de registratielast en verhoogt ook de kwaliteit van data. Onder andere voor het verminderen van menselijke fouten zoals typefouten. Zibs, zorginformatiebouwstenen, helpen daarbij.
In 2018 besloot het informatieberaad (IB) dat zibs onderdeel worden van de Nederlandse gezondheidsinformatie-architectuur. Dit ter bevordering van het hergebruik van gezondheidsinformatie. Diverse initiatieven zoals de landelijke programma’s Babyconnect of MedMij en verschillende VIPP-programma’s passen zibs al breed toe.
Daadwerkelijk hergebruik van informatie blijft achter bij de verwachtingen. In de Visie op Zibs zijn diverse knelpunten en ontwikkelvragen rond de toepassing van zibs geconstateerd.
Wat houdt zib-transitie in?
Dé route naar hergebruik van gezondheidsinformatie
Melius Health Informatics voerde een knelpuntenanalyse uit op verzoek van het ministerie van VWS. Het daarop volgende rapport Van zib-compliance naar hergebruik van zorginformatie geeft een beschrijving van die knelpunten. Daaruit blijkt dat er niet één knop is waaraan je kunt draaien om de problemen op te lossen. We moeten samen met alle partijen die een rol spelen in de zib-compliance, en gelijktijdig werken aan verschillende onderwerpen en oplossingen. Het ministerie van VWS heeft als stelselhouder het rapport van Melius Health Informatics overgenomen en hierop is de inrichting van de zib-transitie vervolgens gebaseerd.

De rol van Nictiz
De opdrachtgever voor de zib-transitie is het ministerie van VWS als houder van het stelsel van standaarden op het gebied van gezondheidsinformatie. Opdrachtnemer is Nictiz die als stelselbeheerder van standaarden richting geeft. De opzet en het doel is nadrukkelijk om met alle partijen in het veld te werken aan de zib-compliance, omdat dit een vraagstuk is dat niet alleen door Nictiz kan worden opgelost. We faciliteren een community van zorgverleners, leveranciers en landelijke programma’s. Nictiz is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en beheren van zibs.
Interviews zib-transitie
Living Labs
Ons living lab, gebaseerd op design thinking en co-creatie, biedt concrete oplossingen voor de uitwisseling van zorgdata tussen huisartsen en medisch specialisten. De eerste succesvolle living labs rondom de episodelijst/probleemlijst tonen de potentie van deze aanpak aan. In 2024 breiden we verder uit naar de zib Verrichting. Samen met zorgverleners en leveranciers streven we naar heldere requirements en goed functionerende prototypes.
De zibs-transitie vormgegeven door eendaagsen
De eerste concrete stappen zetten we met als doel het creëren van een positieve beweging, leren van fouten en (kleine) successen. Hiervoor hebben we een aanpak opgezet met eendaagsen met terugkerende basisthema’s. We werken in drie werkgroepen langs de assen: gebruik, bouw en architectuur. De activiteiten in de werkgroepen versterken elkaar en worden op elkaar afgestemd. Het belangrijkste uitgangspunt om tot een goede zib-transitie te komen, is focus in de dingen die we doen: less is more, niet alles tegelijk. En vooral samen doen, want dan kom je ook verder.
Tijdens de zib-transitie eendaagse van 1 februari 2023 legde het Nictiz architectuurteam een verkenning en een conceptadvies voor de zib-community. Via bovenstaand vind je de memo waarin we je informeren over de activiteiten die worden ondernomen om het advies te concretiseren, waarbij de verkenning als naslagwerk dient.